Bugün, 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı! 2006 yılında ilan edilen ve 2007'den itibaren her yıl kutlanan bu özel gün, Kürt dili ve kültürüne adanmış bir anlam taşıyor. 15 Mayıs 1932, Kürt dili için bir dönüm noktasıdır. O gün, Kürt aydınları Celadet Ali Bedirxan ve Rewşan Bedirxan öncülüğünde, Latin alfabesiyle yayımlanan ilk Kürtçe dergi Hawar (Çığlık) Şam'da yayın hayatına başlamıştır. Hawar dergisi, Kürt dilinin yazılı hale gelmesinde ve standartlaşmasında önemli bir rol oynamıştır. Bu önemli günde, siyasi partiler ve sivil toplum kuruluşları Kürt diline dair önemli açıklamalarda bulundular.
Kürt Dil Bayramı'na Özel Açıklamalar
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti), Kürt Dil Bayramı vesilesiyle yaptığı açıklamada, Türkiye'de yaşayan milyonlarca Kürt çocuğunun anadilinde eğitim hakkından mahrum bırakıldığını vurguladı. DEM Parti, bu durumun evrensel ve temel bir hak ihlali olduğunu belirterek, Türkiye devletinin uluslararası sözleşmelere rağmen bu yükümlülüğünü yerine getirmediğini ifade etti. Açıklamada, Kürt halkının kültürel, dilsel ve kimliksel haklarının anayasal güvence altına alınması gerektiği vurgulanarak, Kürtçenin resmi dil olması ve eğitim dili haline gelmesi talep edildi.
DEM Parti'nin açıklaması şu şekilde devam etti:
Dil, bir halkın kimliğini ve siyasal statüsünü belirleyen temel göstergedir. Bu nedenle Kürtçenin resmî dil olması ve eğitim dili haline gelmesi bir zorunluluktur. Kürt halkı, Kürtçeye yönelik tüm yasakların kaldırılması ve anadilde eğitimin yasal güvenceye kavuşturulması için mücadelesini büyütmeli; kendi diline sarılmalı ve inkâr politikalarına geçit vermemelidir.
İnsan Hakları Derneği (İHD) Genel Merkezi de Kürt Dil Bayramı dolayısıyla bir açıklama yayımladı. İHD, toplumsal barışın inşası ve çatışmasız bir ortamın sağlanması için Kürt dilinin önündeki engellerin kaldırılmasının önemine dikkat çekti. Dernek, TRT 6 kanalı ve seçmeli ders uygulamalarının yetersiz olduğunu belirterek, Kürtçe öğretmen atamalarındaki düşüklüğü eleştirdi. İHD, dil haklarının uluslararası insan hakları belgelerinde korunduğunu vurgulayarak, ayrımcılığa karşı mücadele etmeye devam edeceklerini belirtti. İHD ayrıca, genel kurulda Kürtçe konuştuğu için tutuklanıp yargılanan ve daha sonra katledilen üye ve yöneticileri Vedat Aydın'ı saygıyla andı.
Kürtçe'ye Sahip Çıkma Çağrısı
Kürtçe Gönüllüleri Birliği (DILKURD), 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı'nın Kürtçeyi sahiplenme ve geleceğe taşıma iradesini hatırlatan milli bir gün olduğunu vurguladı. DILKURD, Kürtçenin eğitim dili olması talebini yineleyerek, anadilinde eğitimin en temel insan haklarından biri olduğunu belirtti. Ayrıca, 1923'te imzalanan Lozan Antlaşması'nın ilgili maddelerinin toplumların dil, eğitim ve kültürel haklarını tanıdığını ancak bu hakların Kürt halkı için neredeyse bir asırdır uygulanmadığını ifade etti. DILKURD, Kürtçeyi yaşatmanın Kürt halkını yaşatmak anlamına geldiğini vurguladı.
Kürt Dili ve Kültürünün Önemi
Kürt Dili Bayramı, Kürt halkının diline ve kültürüne sahip çıkma, onu geliştirme ve gelecek nesillere aktarma çabalarının bir simgesidir. Kürtçe, zengin bir tarihe ve kültürel mirasa sahip olan bir dildir. Bu dilin yaşatılması, Kürt halkının kimliğinin korunması ve kültürel çeşitliliğin sürdürülmesi açısından büyük önem taşımaktadır. Kürt Dil Bayramı, bu bilinci artırmak ve Kürtçe üzerindeki baskıları sona erdirmek için önemli bir fırsattır.
Kürt Dil Bayramı, Kürt halkının diline ve kültürüne sahip çıkma kararlılığını bir kez daha gösterdiği bir gün oldu. Siyasi partilerin ve sivil toplum kuruluşlarının açıklamaları, Kürtçe'nin önündeki engellerin kaldırılması ve anadilinde eğitim hakkının sağlanması yönündeki talepleri bir kez daha gündeme getirdi. Kürtçe'nin yaşatılması ve geliştirilmesi, Türkiye'nin kültürel zenginliğine katkı sağlayacak ve toplumsal barışın güçlenmesine yardımcı olacaktır.
