Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Gayriresmi Zirvesi'nde yaptığı konuşmada, Türk devletlerinin tarih ve medeniyetin kesişim noktasında önemli bir rol üstlendiğini vurguladı. Doğu'nun bilgeliği ve Batı'nın dinamizmini birleştiren bu köklü mirasın taşıyıcıları olarak, teşkilatın stratejik bir bağlantı noktası olma potansiyeline dikkat çekti. Zirvede yapılan konuşmalar ve alınan kararlar, Türk dünyasının geleceği için önemli adımlar olarak değerlendiriliyor.

Macaristan'a Özel Teşekkür ve İşbirliği Vurgusu

Erdoğan, Macaristan'ın TDT'ye verdiği önemi ve ev sahipliğini takdirle karşıladığını belirterek, Başbakan Viktor Orban'a teşekkürlerini iletti. Macaristan'ın temsilcilik ofisi ve kuraklığın önlenmesi enstitüsüne ev sahipliği yapmasının, teşkilat ile Avrupa kuruluşları arasındaki ilişkilerin güçlenmesine katkı sağladığını ifade etti. Ayrıca, Macaristan'ın TÜRKSOY'a gözlemci üye olarak katılımını teşvik ettiklerini dile getirdi.

Erdoğan, teşkilatın geçmişte birçok zorluğun üstesinden geldiğini ve bugün parmakla gösterilen bir seviyeye ulaştığını kaydetti. Ancak, gidilecek daha çok mesafe olduğunu ve sekretaryanın ilave imkanlarla donatılmasının teşkilatı daha etkin hale getireceğini vurguladı. Bu bağlamda, sekretaryanın bütçesinin ilk aşamada iki katına çıkarılmasının faydalı olacağını belirtti.

Kültürel Miras ve Ortak Değerler Vurgusu

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Nevruz Bayramı'nın bin yılı aşan ortak kültür ve tarihin önemli bir mirası olduğunu vurgulayarak, 21 Mart'ın Türk Devletleri Teşkilatı Nevruz Anma ve Kutlama Günü olarak ilan edilmesinden memnuniyet duyacaklarını ifade etti. Ayrıca, 15 Aralık'ın Dünya Türk Dili Günü olarak ilan edilmesinin anlamlı olacağını düşündüklerini belirtti. Özbekistan'ın Türk Kültür ve Miras Vakfı'na üye olarak kabul edilmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirdi.

Doğu ile Batı arasında güvenli ve kesintisiz ulaşım hattını teşkil eden Orta Koridor'un stratejik önemine değinen Erdoğan, bu koridorun başarısı için teşkilat bünyesinde iş birliğine büyük önem verdiklerini ve üye devletlerin desteğini beklediklerini söyledi. Geçmişte Kıbrıs, Karabağ, Bosna ve bugün Gazze'de yaşanan trajedilerin, sınırların ötesini de düşünmek gerektiğini hatırlattığını ifade etti.

Kıbrıs Türk Halkı ile Dayanışma Çağrısı

Erdoğan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin (KKTC) bulunmadığı bir Türk dünyası aile fotoğrafının her zaman eksik kalacağını belirterek, kardeşlik hukukunun gereği olarak birbirlerini kollarken dayanışmayı daha görünür kılmak gerektiğini vurguladı. Türk dünyasının, Kıbrıs Türk halkının hak, özgürlük ve adalet mücadelesine daha fazla omuz vermesini beklediklerini dile getirdi. KKTC'nin Türk Akademisi'ne gözlemci üyeliğine ilişkin alınan kararın önemli bir adım olduğunu ve yakın gelecekte KKTC'nin teşkilata tam üye olarak kabul edileceği günleri görmeyi umut ettiğini söyledi.

Türk dünyası için stratejik önemi olan Kafkaslar'da yaşanan gelişmeleri yakından takip ettiklerini aktaran Erdoğan, Azerbaycan'ın Ermenistan'la barış anlaşması üzerinde mutabık kalmasından memnuniyet duyduklarını ifade etti. İki ülke arasında kalıcı barışın tesis edilmesi durumunda, bunun Türk dünyası için birçok fırsatı beraberinde getireceğini belirtti.

Gazze'deki İnsani Krize Dikkat Çekti

Erdoğan, Gazze'de yaşanan insani krize dikkat çekerek, sivil halkın adeta cehennemi yaşadığını ve Birleşmiş Milletler'in yardım ulaşmazsa 14 bin bebeğin ölebileceğine dair uyarıda bulunduğunu hatırlattı. Türk dünyası olarak ateşkesin tesisi, insani yardımların kesintisiz sevkiyatı, Gazze'nin yeniden imarı ile adil ve kalıcı bir barış sürecinin başlatılması yönündeki çabalara katkı sağlamanın önemini vurguladı. Bölgedeki istikrar arayışları çerçevesinde İsrail'in yayılmacılığına karşı durulması ve Filistin'in yanı sıra Lübnan ve Suriye'nin toprak bütünlüğünün desteklenmesi gerektiğini ifade etti.

Rusya-Ukrayna Savaşı'nın küresel etkilerini derinden hissettiklerini belirten Erdoğan, tarafların 2022 yılından bu yana ilk kez İstanbul'da bir araya geldiğini ve kapsamlı ateşkese ve adil bir barışa ulaşılması yönünde temasları sürdüreceklerini söyledi. Ayrıca, Suriye'nin istikrara kavuşmasına yönelik çabaların devam ettiğini ve bu fırsatın etkin kullanılmasının bölge ve ötesinde istikrarın sağlanması açısından önemli olduğunu vurguladı.

Aziz Sancar'a Övgü ve Gençlere İlham Mesajı

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Nobel ödüllü bilim insanı Aziz Sancar'ı aralarında görmekten memnuniyet duyduğunu belirterek, Sancar'a Türk dünyasında bilimsel çalışmalara katkılarından dolayı Ali Şir Nevai Uluslararası Ödülü'nü takdim edeceklerini söyledi. Gençlerin Sancar'ın izinden giderek bilimde, teknolojide ve diğer alanlarda Türk milletine daha nice başarılar yaşatacaklarına inandığını dile getirdi.

Türk dünyası olarak tam bir dayanışma içinde, karşılıklı saygı ve kardeşlik içinde geleceğe hep beraber yürüyeceklerine inandığını belirten Erdoğan, zirve kapsamında imzalanacak Budapeşte Deklarasyonu ve alınacak kararların Türk dünyası başta olmak üzere tüm dost ve kardeş ülkelere hayırlı olmasını temenni etti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın TDT Zirvesi'ndeki konuşması, Türk dünyasının birlik ve beraberlik içinde geleceğe yürüme vizyonunu bir kez daha ortaya koydu. Yapılan işbirliği vurguları, kültürel mirasın korunması çağrıları ve insani krizlere dikkat çekilmesi, Türk dünyasının sadece bölgesel değil, küresel sorunlara da duyarlı bir yaklaşım sergilediğini gösteriyor. Bu zirve, Türk devletleri arasındaki bağların güçlenmesi ve ortak hedeflere ulaşılması yolunda önemli bir adım olarak tarihe geçti.